Prvi put je primjećen u Francuskoj 2004. godine, a od tada se brzo širi i predstavlja ozbiljnu prijetnju ekosistemima. Iako njegovo prisustvo podiže uzbunu, ubijanje jednog stršljena može napraviti više štete nego koristi.
Vespa velutina, poznat kao azijski stršljen, neautohtona je vrsta protiv koje evropske pčele nemaju prirodne odbrambene mehanizme. Potiče iz Azije, ali posljednjih godina proširio se širom Evrope.
Ovo su osnovne karakteristike azijskog stršljena:
Veličina: dugačak između 2 i 3 cm, ali može da naraste i do 6
Boja: crno tijelo sa žutim prstenima na stomaku
Noge: žute na vrhovima
Gnijezdo: u obliku kruške, prečnika do 1 metar
Uprkos svom zastrašujućem izgledu, azijski stršljen nije opasniji od domaće ose ili evropskog stršljena. Njegov ubod uglavnom izaziva blagu lokalnu reakciju, osim kod alergičnih osoba kod kojih može biti ozbiljniji.
Međutim, ono što može biti zaista opasno jeste pogrešna reakcija – a to je da ga zgazite ili udarite.
Zašto ne treba ubijati azijskog stršljena?
Na prvi pogled, djeluje logično ubiti ga kad se pojavi u vašoj bašti. Ipak, stručnjaci upozoravaju da to može izazvati kontraefekat:
Hemijska odbrana: Kada stršljen ugine, iz tijela se oslobađa feromon alarma. To je signal za ostatak kolonije da je u toku napad.
Masovni napad: Kao društvena bića, azijski stršljeni u slučaju opasnosti reaguju grupno. To može dovesti do masovnog napada na ljude u blizini.
Neefikasno rješenje: Ubijanje jedne jedinke ne rješava problem. Kolonija ostaje netaknuta i možda će samo postati agresivnija.
Kako da bezbjedno reagujete?
Ukoliko primjetite gnezdo azijskog stršljena, evo šta treba da uradite:
Ne prilazite: Stršljeni mogu detektovati pokret i do 10 metara daleko i postaju agresivni ako osjete prijetnju.
Pozovite stručnjake: Postoje službe za profesionalno uklanjanje gnijezda koje posjeduju opremu i znanje za bezbijednu intervenciju.
Obavijestite nadležne: Ako se gnijezdo nalazi blizu škola, bolnica ili drugih javnih prostora, kontaktirajte opštinske vlasti. U većini zemalja, vatrogasci izlaze na teren u takvim slučajevima.
Važno je znati i da se samo aktivna gnijezda koja se nalaze manje od 10 metara od stambenih ili javnih površina mogu uklanjati – i to samo tokom ljeta. Tokom zime, gnijezda su najčešće prazna i ne predstavljaju opasnost.
Možemo li živjeti sa azijskim stršljenom?
Iako je invazivna vrsta, potpuna eliminacija azijskog stršljena je malo vjerovatna. Zbog toga se sve više ulaže u održive strategije kontrole – poput korišćenja prirodnih neprijatelja, parazita i bioloških metoda borbe.
Za sada, najvažnije je da se ljudi informišu i primjenjuju ispravne protokole kada naiđu na ovu vrstu. Zaštita biodiverziteta zahtijeva balansiran pristup – i prema vrstama koje nam smetaju.
Ukoliko se suočite s azijskim stršljenom, imajte na umu: oprez i poštovanje su ključ. Pravilnim pristupom možemo zaštititi i pčele i ljude – bez dodatnog rizika, piše Blic.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu